A BEATIFUL MIND – Rüya ve Kabusun Oyun Alanı
A BEATIFUL MIND
“Belki çok güzel bir zekâya sahip olmak hoş bir şeydir ama daha büyük bir hediye güzel bir kalbi keşfetmektir.”
John Nash
Günümüzde toplum mühendisliği ya da algı yönetimi adı verilen bir tanımla açıkladığımız ekonomik, toplumsal ya da siyasal etkileşimlerin tamamı bir oyundur. Günlük hayatımızda bizi yönlendiren reklamlar ve propagandalara şimdi bir de algoritmalar eklendi. Çoğumuz, farkına varmadan bize dayatılan seçenekler arasında gezinirken, gözümüze sokulan önerilerin en uygun olanını seçtiğimizde, kendimizi özgür irade ile seçim yapmış gibi hissediyoruz.
Oyun Teorisi
Filmimizin kahramanı olan ünlü matematikçi John Nash, Nobel Ödülü aldığı “Oyun teorisi” kuramında en anlaşılır şekliyle şöyle diyor:
“Arada bir beklenmedik biçimde davranarak, size en çekici görünen seçeneklerden uzak durduğunuz zaman, kaybettiğiniz şeylerin karşılığında daha özgür olabilirsiniz.”
Yönetmenliğini Ron Howard ‘ın yaptığı 2001 yapımı biyografik dram filmi A Beautiful Mind, Sylvia Nasar’ın aynı adlı romanından uyarlanmıştır. Ülkemizde “Akıl Oyunları” olarak bilinen film, “Oyun Teorisinde” ve diferansiyel geometri alanında köklü değişiklikler yapmış, aynı zamanda kısmi diferansiyel denklem üzerinde de çalışmış; Nobel ödüllü, Amerikalı matematikçi John Forbes Nash Jr.’ın hayat hikâyesini anlatır.
A BEATIFUL MIND
Nash, öğrenciliği sırasında oyun kuramını geliştiren parlak bir matematikçi iken hayaller görmeye başlar. Zamanla paranoid şizofreni olur; fakat hasta olduğunun farkında değildir. Bir konferans sırasında tanıştığı psikiyatrist ile hayatı değişir. Nash, yaşadığı hayali gerçekleri bir süre görmezden gelerek onlarla yaşamaya çalışır. Bu sırada evlendiği eşi ve eski iş arkadaşlarının desteğiyle çalışmalarına devam eder. Bu zihinsel sorunu yine kendi zekâsı ile dizginleyerek akademik çalışmalarını hızlandırır. Olağanüstü bir mücadeleyle şizofreni ile yaşamayı öğrenir, üniversitede ders vermeye devam eder. Sonunda, hayatını bilime adayan ve hastalığını aklıyla alt eden bu dâhiye, hastalığının başlamasından evvel yaptığı buluşlardan dolayı, 1994 yılında Nobel Ekonomi Ödülü verilir.23 Mayıs 2015’te, Nash ve eşi Alicia Nash, taksiyle yolculuk ederken bir paralı otoyolda meydana gelen trafik kazasında ölür.
Bol ödüllü filmde Nash ’in zekâsı ve iradesinin yanında oyunculuklar, müzikler ve kurguya da hayran olacaksınız.
REPLİKLER
”Hayatta hiçbir şeyden kesinlikle emin olamazsın, hayatta emin olman gereken tek şey bu.”
”Dersler aklınızı köreltir, içinizdeki gerçek yaratıcılığa olan potansiyelinizi yok eder.”
“Mantıklı nedenler sadece aşkın gizemli denklemlerinde bulunur.”
”Yorum yapmak, olayı sadece kenardan izleyenlerin lüksüdür”
“İnsan hayal gücünün elverdiği kadar kötülük yapar.”
“Tanrı ressam olmalı, yoksa bu kadar çok renk olmazdı değil mi?
“İlkokul öğretmenim bana fazla gelişmiş bir beynim ama hiç gelişmemiş bir kalbim olduğunu söylemişti.”
“Bir saniyemi bile hak etmeyen insanlarla çok zaman geçirdim.”
“Neden olmasın? Ben çözülemez denilen denklemleri ve problemleri çözdüm!
– Bunu çözemezsin çünkü sorun problemleri çözdüğün yerde, beyninde.”
“Rüyalarımız ve kâbuslarımız onları beslersek canlı kalabilirler.”
“Şizofreninin en kötü yanı, gerçekle gerçek dışını ayırt edememektir. Bir düşünün: Tanıdığınız kişilerin, bildiğiniz yerlerin, sizin için en önemli anların hiç bir zaman sizi terk etmediğini, ölmediğini fakat zaten hiç bir zaman da var olmadığını aniden öğrendiğinizi hayal edin. Bu nasıl bir cehennem olurdu?”
“Hayallerim benim geçmişim. Geçmiş kimsenin peşini bırakmaz.”
”Mutlu olmak her şeyin yolunda olması demek değildir. Mutlu olmak görmezden gelme konusunda ustalaşmak demek.”
“Birazcık eğlenemeyeceksem deli olmanın ne anlamı var?”
“Burada senin sayende varım, burada olma sebebim sensin, sen benim bütün nedenlerimsin.”
FİLM KÜNYESİ
Yönetmen: Ron Howard
Yapımcı: Ron Howard, Brian Grazer
Senarist: Akiva Goldsman
Uyarlama: Sylvia Nasar’ın Akıl Oyunları kitabı
Oyuncular: Russell Crowe, Ed Harris, Jennifer Connelly, Paul Bettany, Christopher Plummer
Süre: 135 dakika
2 cevap
[…] okuma sürecinde “Rain Man”,“21”, “Akıl Oyunları” Benedict Cumberbatch’ın canlandırdığı “Sherlock,” sahneleri gözümde canlandı […]
[…] A BEATIFUL MIND – Rüya ve Kabusun Oyun Alanı […]